(Kak. Dit is vast verkeerd.)
Tijdens “Schrijf jezelf” nodig ik de deelnemers na elk rondje schrijven uit, om iets te vertellen over het schrijfproces. Aansluitend vraag ik of ze hun werk willen delen.
Voorlezen.
Meestal zijn er twee direct heel enthousiast, eentje kijkt naar beneden in het zoomschermpje en een vierde zie ik soms een beetje wegtrekken.
Voorlezen of iets delen is altijd optioneel en vrijwillig, niks moet. Voor de veiligheid benoem ik dat dus altijd nog even hardop. Met de kanttekening dat het vooral niet de bedoeling is om elkaar feedback te geven: daar is intuitief (flow)schrijven namelijk niet voor bedoeld.
Daar is het materiaal te kwetsbaar en te r(a)uw voor.
Bovendien ben ik niet van de feedback: bij mij valt er namelijk niets te leren en dus hoef ik ook niet te juffen.
Wanneer ik de feedbackblokkade wegneem, zie ik schouders ontspannen en borstkassen weer bewegen. (Wist je dat een mens bij schrik altijd inademt en vergeet uit te ademen?).
Ik heb niets met prestaties of moeten: mijn workshops zijn daar dan ook niet op gericht. Ze zijn niet bedoeld om iets te leren (behalve dan iets over jezelf) of om iets aan of van jezelf te verbeteren.
In mijn broedplaats gaat het erom, dat je plezier hebt in schrijven. Dat je jezelf mag verrassen met woorden die uit je zelf tevoorschijn komen die gehoord of gelezen willen worden. Inzicht opdoen uit je eigen wijsheid.
Kak. Zo had ik ‘m niet begrepen
Inmiddels leest een van de deelnemers haar werk voor. Op slag zie ik opnieuw twee setjes gebogen schouders ontstaan, in verschillende Zoomschermpjes. Uit ervaring weet ik dat ze nu denken dat ze de opdracht verkeerd hebben begrepen. Dat ze er vanuit gaan dat ze iets niet goed hebben gedaan.
Niet goed genoeg.
Kippenvel trekt over mijn armen en heel diep van binnen ontstaat een huppeltje, wat zich laat verbouwen tot een voorzichtige grijns op mijn gezicht. Nee, niet van leedvermaak, maar na twee jaar ervaring met “Schrijf jezelf” weet ik wat er komt.
Siervuurwerk
De eigenaar van de gebogen schouders haalt even adem en knikt: ze besluit haar werk voor te lezen. Tijdens het lezen blijf ik haar aankijken, om in contact met haar te blijven. Haar ogen glijden over haar eigen regels. Mijn ogen glanzen intussen, ik word geraakt door het stuk en in het Zoomscherm zie ik dat niet hierin niet alleen ben.
Ze kijkt op, een beetje verlegen. Ik bedank haar voor haar bereidheid om te delen, ondanks haar twijfels en zenuwen. Dat vraagt moed.
“Ik twijfelde even,” zegt ze zachtjes. “Want toen de eerste haar stukje voorlas dacht ik meteen, dat ik de opdracht verkeerd had begrepen.”
“Dat had ik ook,” zegt iemand anders, zichtbaar een beetje opgelucht. We knikken allemaal want we kennen het, het is ons allemaal overkomen. Dat we dachten dat we het niet niet goed hadden begrepen. Niet goed hadden gedaan. Dat we dom waren en niet goed genoeg.
Hetzelfde en toch verschillend
De anderen overladen haar met complimenten en lieve woorden. Verbaasd neemt ze het in ontvangst. Ik zie dat de reacties haar goed doen, terwijl ze tegelijk nog wat vertwijfelt kijkt.
“Dit is nou de reden waarom ik “Schrijf jezelf” zo ontzettend leuk vind, om te doen,” zeg ik met een grijns.
“Uit één opdracht ontstaan altijd totaal verschillende uitwerkingen. Precies zoals wij mensen zelf zijn. Hetzelfde en toch allemaal verschillend,” zeg ik lachend.
Er wordt geknikt.
“Schrijf jezelf” is als het leven, waarin elk mens zijn uitdagingen krijgt. Soms lijken problemen op elkaar, kunnen we daarin een stukje meelopen met elkaar, terwijl we tóch elk een verschillend pad lopen.
En daarom is elke route, elk doel en iedere uitkomst helemaal goed. Met soms een mooi uitzicht en soms een hinderlijk af- of opstapje. En dat is oké.
Het ís altijd goed.
Jouw (schrijf)werk is oké.
En jij bent dat ook.
Dat was je altijd al.
