Waarom jij zo lelijk tegen jezelf praat

(en hoe je daarmee stopt)

“Ach joh, ik deed maar wat.” Een van de eerste complimenten toen ik begon met “Schrijf jezelf”. Een uniek schrijfconcept, waarin het niet ging om de kwaliteit van je schrijfwerk, maar om wat er bij je naar boven kwam. Klanten vonden iets van zichzelf terug wat ze dachten kwijt te zijn. Super waardevol, ontroerend en het raakte tot in ieders tenen.

Dacht je dat ik het compliment ontving? Nee dus. Ik voelde me als een dief die net op heterdaad was betrapt: straks komen ze erachter dat ik eigenlijk niks kan.

Imposter/criticus

Misschien heb jij een Simon in je hoofd zitten. Je weet wel: hoofdjurylid bij America Got Talent. Die kritische stem in je hoofd, die je vertelt dat je niets kunt Overal geeft hij commentaar op: nooit is het goed. Het moet altijd anders, beter, origineler. Hier heet ze overigens Annie: mijn azijnzeiker.

Die stem is niks meer dan een krakende LP die telkens dezelfde foute hits herhaalt. Een soundtrack die ooit misschien een functie had omdat je dacht dat het je scherp hield. Of die voorkwam dat je arrogant werd. Intussen saboteert het wijsje je.

Tijd om de huur van Simon of Annie op te zeggen. Ze betalen geen huur en bovendien nemen ze ruimte in die niet van hen is. Wat ze uitspugen is geen waarheid.

Doel en niet de route

Je onzekerheden héb je en meestal ken je ze. Dat is mooi: die heeft iedereen en daar hoeft Simon dus niks meer van te vinden. Wegwezen. De vergelijkeritis die optreedt wanneer je naar anderen kijkt – hoe die het doen – die is net zo interessants en er zit iets onder.

De reden waarom anderen alles goed lijken te kunnen en op orde hebben en jij niet? Bij die ander zie je slechts hun Antje Buitenkantje: Jij ziet wat zij jou laten zien. Meer niet.

Jij ziet dus hun rommel achter de schermen niet, je kent hun twijfels – die ze zeer beslist hebben – niet. Je weet niet wat ze doen met een compliment. Je kent hun momenten waarop ze bijna opgeven of het bijltje erbij neergooien, niet. Daar schrijven of delen mensen niet over: dat is kwetsbaar en eng. Jij ziet dus slechts het eindresultaat. Het doel dus en niet de route ernaartoe. Daardoor lijkt het alsof anderen hun shit zaken op orde hebben en jij niet.

Wat helpt:

• Zeg “dank je” en bijt op je tong. Als iemand je complimenteert, voel dan je impuls om het weg te wuiven. Maar doe het niet. Zeg alleen: “Dank je wel.” Laat het binnenkomen.
• Denk aan je beste vriendin. Als zij zou zeggen: “Ik ben eigenlijk helemaal niet zo goed”, wat vertel je haar dan? Zou je haar bevestigen of zou je haar eraan herinneren hoe getalenteerd en hardwerkend ze is? Waarom zeg je dat niet óók tegen jezelf?
• Herken Simon en stuur ‘m naar huis. Die kritische stem in je hoofd is een zure bom en geen onpartijdige scheidsrechter. Een beschermende echo uit het verleden die doet alsof het een feit is. Stel jezelf één vraag: “Is dit waar of is dit Simon die weer eens blijft hangen met zijn LP?”
• Neem eigenaarschap over je succes. Wanneer je iets hebt bereikt, een doel, een mijlpaal, dan komt dat omdat jij er iets voor hebt gedaan. Niet door je buurvrouw of omdat je geluk had. Omdat jij daar stond. Jij hebt dat gesprek gevoerd. Jij hebt die stap gezet. Dat is geen toeval, dat ben jij.

Und jetzt?

Natuurlijk hoef je jezelf niet meteen tot Byoncé uit te roepen. Misschien kun je klein beginnen door te stoppen met jezelf klein te houden. Vier je successen – hoe klein of groot ook – en wuif ze niet het raam uit. Bak koffie en zet taart. Zie je eigen waarde en laat dat niet afhangen van toestemming of erkenning van de ander. Je ziet het goed, je doet het goed en je bent al goed gelukt. Kijk maar eens in de spiegel: het wordt tijd dat je dat zelf ook ziet.

Ik schrijf over wat me beweegt én wat me doet stilstaan, inclusief mijn val- en struikelpartijen. Daarin verschil ik van andere coaches. Ik deel mijn belevenissen altijd vanuit kwetsbaarheid en nooit vanuit mijn gekwetstheid. Mijn wonden zijn geheeld, doorleefd en hebben geen korstjes.